Teknoloji Zincir Mağazalar ve Bayiler

Bilişim sektöründe son 10 yılda çok şey değişti. Ürünler Başta olmak üzere, Tüketici davranışlarından sektör büyüklüklerine kadar her şey, çok ama çok değişti… 2008 krizine rağmen  Bilişim sektörü, dünyada en fazla büyüyen sektörlerin başında olmaya devam etti.  2010 yılı sektör verilerine baktığımızda Türkiye'de bilişim pazarı 27,3 milyar USD lik bir büyüklüğü yakaladı. Donanım sektörü 2009 dan 2010 a   % 8,3 büyüyerek 5,6 milyar USD'ye ulaştı ama 27,3 milyar USD lik pastanın yaklaşık 20 milyar USD'si  iletişim sektöründen gelmekte... Yani işin gerçeği şu ki bilişim sektöründeki asıl oyuncu iletişim tarafı... Pazarın iletişim tarafına ise  hakim olan üç büyük oyuncu var. Türk Telekom ( Avea ile birlikte), Turkcell ve Vodafone....
 
Bilişim Pazarında satış kanalı yapısına baktığımızda , 2007 yılına kadar geleneksel bayilerin pazarda hakim olduğunu, 2007 yılından sonra ise Türkiye pazarına giren yabancı zincirlerle birlikte pazar dinamiklerinin ve satış kanalı yapısının hızla değiştiğini görüyoruz. Teknoloji zincir mağazalarının pazarda uyguladığı agresif indirim kampanyaları  bir taraftan sektörün büyümesi ve son kullanıcı bazında satışların artması yönünde pozitif katkı koyarken diğer taraftan geleneksel bayi kanalının pazar payında  ciddi erozyanlara neden oldu. Her yeni açılan teknoloji zincir mağazası özellikle IT bayilerinin satış gücünü ve sayısını son derece olumsuz etkiledi. Cep telefonu tarafında ise geleneksel bayi yapısı, GSM operatörlerinin koruma kalkanı sayesinde zincir mağazaların olumsuz efektinden çok daha az etkilendi diyebiliriz. Özellikle son dönemde kontratlı cihaz satışının artması geleneksel bayiler için pazar payını kaybetmemek adına önemli bir fırsat oldu...
 
Yabancı zincirler özellikle büyük illerdeki geleneksel kanalı etkilerken, Teknosa Türkiye çapında çok geniş bir alanda ve küçük ilçelere kadar açtığı mağazalarla geleneksel kanalın en yaygın ve etkili  rekabetçisi haline geldi... Sonuç olarak , yazılım, teknik servis hizmetleri ve kurumsal satış yapmayıp, son kullanıcıya sadece kutu satışı yapmaya çalışan binlerce IT bayisi pazardan çekilmek zorunda kaldı.
 
Büyük fotoğrafa baktığımızda gelecek yıllar içinde katma değerli hizmet üretemeyen geleneksel bayilerin, büyük satın alma gücüne sahip teknoloji zincir mağazalar karşısında rekabet etmesi kolay görünmüyor. Bununla beraber ; Sayısı olması gerekenden çok fazla olan teknoloji zincir mağazalarının  kendi içlerindeki rekabetinin de son derece çetin olacağı son derece açık... Ama bu rekabet de herkesi çok daha fazla zorlayacak yeni bir satış kanalıda pazardaki payını hızla büyütüyor. İnternet üzerinden satış yapan Sanal Mağazalar...Zincir mağazalar, geleneksel satış kanalında yer alan bayilerin işlerini elinden aldı ama sanal mağazalarda zincirleri rekabet de özellikle karlılıkta çok zorlayacak görünüyor.
 
Sonuçta, Teknoloji pazarındaki satış kanalı yapısı 2011 ve sonrası içinde  belirsizlikler içermeye devam edecek görünüyor. Ama kesin olan bir şey var ki, Tüketiciler için farklı ve katma değerli hizmetler üretenler ne olursa olsun hem ayakta kalacak hem de karlı olacak.
Saygı ve Sevgilerimle
Osman Akın
BİSİAD Yönetim Kurulu Başkanı